Przepisy Karne Epidemii

W związku z epidemią koronawirusa ustawodawca wprowadził do obrotu prawnego szereg nowych przepisów mających zapewnić, iż społeczeństwo dostosuje się do realizacji nakazów i zakazów związanych z epidemią. Część z ww. przepisów to przepisy karne, za których naruszenie może zostać nałożony np. mandat karny, a w razie jego nieprzyjęcia, skierowany do sądu wniosek o ukaranie (chociaż należy mieć na uwadze, że ustawodawca nie uchwalił wyłącznie przepisów stanowiących nowe wykroczenia, część z nich stanowi przestępstwa). Pozostałe są przepisami nakładającymi kary finansowe w trybie administracyjnym. Wbrew pozorom, te drugie przepisy mogą być dotkliwsze niż przepisy karne.
Poniżej zamieszczam rozpiskę dopuszczalnych przepisami kar pieniężnych nakładanych w trybie administracyjnym. Należy pamiętać, iż jest to jedynie delegacja ustawowa i nie wszystkie przewidziane poniżej naruszenia zostały zastosowane przez ustawodawcę.

Kara pieniężna od 5000 zł do 30 000 zł grozi za:

• naruszenie ograniczeń określonego sposobu przemieszczania się,
• naruszenie obowiązku poddania się kwarantannie,
• naruszenie nakazu ewakuacji w ustalonym czasie z określonych miejsc, terenów i obiektów,
• naruszenie nakazu lub zakaz przebywania w określonych miejscach i obiektach oraz na określonych obszarach,
• naruszenie zakazu opuszczania strefy zero przez osoby chore i podejrzane o zachorowanie,
• naruszenie nakazu określonego sposobu przemieszczania się.

Kara pieniężna od 10 000 zł do 30 000 zł grozi za:

• naruszenie czasowego ograniczenia lub zakazu obrotu i używania określonych przedmiotów lub produktów spożywczych,
• naruszenie czasowej reglamentacji zaopatrzenia w określonego rodzaju artykuły,
• naruszenie czasowego ograniczenia funkcjonowania określonych instytucji lub zakładów pracy,
• naruszenie zakazu organizowania widowisk i innych zgromadzeń ludności,
• naruszenie obowiązku wykonania określonych zabiegów sanitarnych, jeżeli wykonanie ich wiąże się z funkcjonowaniem określonych obiektów produkcyjnych, usługowych, handlowych lub innych obiektów,
• naruszenie czasowego ograniczenia określonych zakresów działalności przedsiębiorców,
• naruszenie czasowego ograniczenia korzystania z lokali lub terenów oraz obowiązek ich zabezpieczenia

Kara pieniężna od 5000 zł do 10 000 zł grozi za:

• naruszenie nakazu udostępnienia nieruchomości, lokali, terenów i dostarczenia środków transportu do działań przeciwepidemicznych przewidzianych planami przeciwepidemicznymi,
• naruszenie obowiązku przeprowadzenia szczepień ochronnych, o których mowa w ust. 3, oraz grupy osób podlegające tym szczepieniom, rodzaj przeprowadzanych szczepień ochronnych,
• naruszenie obowiązku poddania się badaniom lekarskim oraz stosowaniu innych środków profilaktycznych i zabiegów przez osoby chore i podejrzane o zachorowanie,
• Poza wyszczególnionymi powyżej karami pieniężnymi, ustawodawca wprowadził do obrotu prawnego szereg przepisów karnych, zawierających stypizowane czyny zabronione stanowiące wykroczenia:

Art. 49.

Kto, nie będąc uprawnionym, przywozi, przewozi, przekazuje, namnaża, wywozi, przechowuje, rozprzestrzenia, nabywa, pomaga w zbyciu biologicznych czynników chorobotwórczych lub wykorzystując te czynniki w inny sposób, stwarza zagrożenie dla zdrowia publicznego, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

Art. 50.

Kto:

1. wbrew obowiązkowi, o którym mowa w art. 16 ust. 1, nie wdraża lub nie stosuje procedur zapewniających ochronę przed zakażeniami oraz chorobami zakaźnymi,
2. wbrew obowiązkom, o których mowa w art. 22 ust. 1 i 2, nie przestrzega wymagań higieniczno-sanitarnych,
3. wbrew obowiązkowi przeciwdziałania szerzeniu się zakażeń szpitalnych, nie podejmuje działań określonych w art. 14 ust. 1 i 2– podlega karze grzywny.

Art. 51.

Kto:

1. nie będąc uprawnionym, przeprowadza szczepienia ochronne,
2. wbrew obowiązkowi prowadzenia dokumentacji medycznej dotyczącej szczepień ochronnych, nie dokonuje wpisu szczepienia, nie wystawia zaświadczenia o wykonaniu szczepienia lub nie prowadzi dokumentacji medycznej w tym zakresie lub prowadzi ją nierzetelnie,
3. wbrew obowiązkowi nie zawiadamia pacjenta lub osoby sprawującej prawną pieczę nad osobą małoletnią lub bezradną albo opiekuna faktycznego w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, o obowiązku poddania się obowiązkowym szczepieniom ochronnym lub nie informuje o ochronnych szczepieniach zalecanych – podlega karze grzywny.

Art. 52.

Kto:

1. wbrew obowiązkowi nie poucza pacjenta, osoby sprawującej prawną pieczę nad osobą małoletnią lub bezradną albo opiekuna faktycznego w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, o środkach ostrożności zapobiegających przeniesieniu zakażenia na inne osoby lub o ewentualnym obowiązku wynikającym z art. 6,
2. wbrew obowiązkowi nie informuje zakażonego o konieczności zgłoszenia się do lekarza jego partnera lub partnerów seksualnych,
3. wbrew obowiązkowi, o którym mowa w art. 21 ust. 1, nie zgłasza niepożądanego odczynu poszczepiennego,
4. wbrew obowiązkowi, o którym mowa w art. 27 ust. 1 lub 2, nie zgłasza zakażenia, zachorowania na chorobę zakaźną lub zgonu z powodu zakażenia lub choroby zakaźnej albo ich podejrzenia,
5. wbrew obowiązkowi, o którym mowa w art. 29 ust. 1, nie zgłasza wyniku badania w kierunku biologicznych czynników chorobotwórczych, które wywołują zakażenie lub chorobę zakaźną – podlega karze grzywny.

Art. 53

Kto:

nie wykonuje decyzji o skierowaniu do pracy przy zapobieganiu oraz zwalczaniu epidemii, wydanej na podstawie art. 47, podlega karze grzywny. Mając na uwadze powyższe przepisy, wskazać należy, iż już teraz pojawiają się głosy wskazujące na niezgodność uchwalanych przez ustawodawcę przepisów z Konstytucją RP, co może w przyszłości skutkować koniecznością pochylenia się nad problemem przez Trybunał Konstytucyjny i może prowadzić do wznawiania postępowań.

Adwokat Marcin Smyczek