Co Zrobić Gdy Ktoś Zaciągnął Kredyt W Naszym Imieniu

W dobie rosnącego dostępu do bankowości elektronicznej i oferowania usług finansowych przez Internet nieraz zdarza się, że kredyt czy pożyczka zostają zaciągnięte przez osobę, która o nie nie występowała. Opisana sytuacja wydaje się nieprzyjemna, jednakże gdy dotyka nas osobiście zdaje się przerażająca. Jednak nie należy tracić zimnej krwi i jak najszybciej reagować.

W jaki sposób działają przestępcy?

W omawianym procederze najczęściej przewijają się dwa schematy. Pierwszy polega na tym, iż przestępca kradnie lub w inny sposób wchodzi w posiadanie naszego dowodu osobistego, po czym on lub osoba nas przypominająca udaje się do instytucji udzielającej świadczeń i zaciąga zobowiązanie, po czym znika. Druga opcja jest nieco bardziej niepokojąca, gdyż nie musimy w niej tracić naszego dowodu osobistego. Przestępcy wystarczy odpowiednio dokładne poznanie naszych danych, takich jak imię, nazwisko, numer PESEL, danych rodziców itp. Uzbrojony w takie dane może on np. zaciągnąć pożyczkę za pośrednictwem Internetu.

Co robić w pierwszej kolejności?

Informację o tym, iż ktoś naszym kosztem zaciągnął zobowiązanie finansowe zazwyczaj otrzymujemy w chwili gdy bank lub inna instytucja zauważa, iż kolejne raty kredytu/pożyczki nie są spłacane i wzywa nas (jako osoby figurujące w umowie) do uregulowania zadłużenia. W pierwszym momencie wiele ludzi zapewne myśli, iż padło ofiarą pomyłki, jednak w rzeczywistości padli ofiarami przestępstwa. Pierwszy krok rozwiązania problemu wydaje się oczywisty - należy udać się na policję i złożyć zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa.

Policja może dokonać szeregu działań mających na celu ujawnienie sprawcy przestępstwa. Przede wszystkim pierwszym krokiem jest przesłuchanie nas i pracowników banku biorących udział w zawarciu umowy. Ważnym elementem jest również sprawdzenie zapisów kamer monitoringu, jeżeli do tego czasu nie uległ on nadpisaniu i jest nie do odzyskania.

Obojętnie czy dojdzie do ujęcia sprawcy, czy też nie, istotnym elementem jest przeprowadzenie przez biegłego analizy porównawczej pisma. Porównany zostanie podpis na umowie, z podpisem zgodnym z naszym charakterem pisma. Jeżeli zobowiązanie zostało zaciągnięte w inny sposób aniżeli poprzez podpisanie umowy, istnieją również inne możliwości weryfikacji osoby, która je zaciągnęła. Jeżeli, przykładowo, potwierdzono chęć zaciągnięcia pożyczki poprzez rozmowę telefoniczną, weryfikacji takiej można dokonać poprzez analizą głosu osoby dzwoniącej i sprawdzenie z jakiego numeru korzystała osoba zaciągająca zobowiązanie.

Analogicznie sytuacja przedstawia się w ujęciu postępowania cywilnego. Jeżeli zostaliśmy pozwani, należy przed sądem udowodnić, że to nie my zaciągnęliśmy zobowiązanie, np. poprzez złożenie wniosku o powołanie biegłego z dziedziny analizy porównawczej pisma. Jeżeli prowadzona jest już egzekucja, należy skorzystać z narzędzi oferowanych nam przez prawo cywilne, o których szerzej pisałem w jednym z wcześniejszych artykułów. Niezależnie od powyższych okoliczności należy również skontaktować się z instytucją, która udzieliła kredytu lub pożyczki, informując ją o zaistniałej sytuacji i toczącym się postępowaniu.

Jak bronić się przed zagrożeniem?

Przede wszystkim należy pamiętać, że przestępcy mogą wykorzystać nasze dane osobowe do zaciągnięcia zobowiązania, a w związku z tym powinniśmy być bardzo ostrożni w kwestii ich udostępniania. Przykładowo przestępcy mogą wejść w posiadanie skanu naszego dowodu osobistego poprzez zamieszczenie ogłoszenia o pracę w którym informują, że konieczna jest „weryfikacja danych” polegająca na udostępnieniu im dowodu lub przesłaniu jego skanu. Generalnie dobrą zasadą postepowania jest nieudostępnianie naszego dowodu tożsamości innym osobom, np. jako zastawu w wypożyczalni sprzętu wodnego.

Jeżeli straciliśmy dowód osobisty, bądź podejrzewamy, że mógł on zostać skradziony, należy koniecznie zgłosić fakt kradzieży na policję oraz poinformować o tym nasz urząd gminy.

W Polsce działa również system Dokumenty Zastrzeżone, w którym możemy zgłosić fakt kradzieży naszego dokumentu tożsamości. Przed udzieleniem jakiegokolwiek świadczenia, pracownicy banku mają obowiązek sprawdzić, czy nasz dokument nie figuruje w ww. systemie, dlatego jeśli padliśmy ofiarą kradzieży dokumentów, warto o tym fakcie zawiadomić również bank (nasz lub inny posiadający placówkę zajmującą się wprowadzaniem danych do systemu Dokumenty Zastrzeżone).

Każda sytuacja w której padliśmy ofiarą przestępstwa budzi niepokój i zdenerwowanie, tym bardziej taka w której musimy przekonać innych, że tak właśnie się stało. Jednak w takich momentach nie należy tracić opanowania i zmierzyć się z napotkanym problemem. Jeżeli czujemy, że sami nie jesteśmy w stanie mu sprostać, zawsze można skorzystać z usług profesjonalnego pełnomocnika, np. adwokata.

Adwokat Marcin Smyczek